Francuski producent kosmetyków Guerlain to bez wątpienia jeden z najważniejszych graczy w branży. Nic więc dziwnego, że stara się zabezpieczyć swoje produkty przed kopiowaniem przez konkurentów, chcących skorzystać z jego renomy. Czy może w tym celu zarejestrować jako znak towarowy kształt szminki?

Wyrok Sądu (piąta izba) z dnia 14 lipca 2021 r. w sprawie T-488/20

Znaki towarowe mogą przyjmować najróżniejsze formy. Może to być słowo czy grafika, ale też kształt, również kształt produktu lub jego opakowania. W 2018 roku Guerlain złożyło wniosek o rejestrację trójwymiarowego unijnego znaku towarowego w postaci charakterystycznego podłużnego, stożkowego i cylindrycznego kształtu szminki. Znak został przedstawiony we wniosku w poniższy sposób:

EUIPO odmówiło rejestracji znaku, stwierdzając, że nie ma on charakteru odróżniającego. Izba Odwoławcza podtrzymała tą decyzję przyjmując, że przedstawiony przez Guerlain kształt szminki nie różni się w sposób znaczący od innych modeli dostępnych na rynku.

Sąd rozpatrując odwołanie od decyzji EUIPO przyjął jednak odmienną ocenę. Zgadzając się z tym, że sama nowość kształtu nie oznacza jeszcze, że ma on charakter odróżniający, Sąd podkreślił jednak, że fakt, iż dana branża charakteryzuje się znaczną różnorodnością kształtów produktu nie oznacza, że nowy kształt pojawiający się na rynku zawsze będzie postrzegany przez konsumentów jako jedynie jeden z wielu kształtów o charakterze czysto dekoracyjnym.

Ocena aspektu estetycznego zgłoszonego znaku towarowego nie jest równoznaczna z oceną atrakcyjności danego towaru. Ma ona na celu ustalenie, czy produkt jest w stanie wywołać obiektywny i niecodzienny efekt wizualny w odbiorze właściwego kręgu odbiorców.

Sąd analizując kształt szminki Guerlain oraz innych szminek obecnych na rynku doszedł do wniosku, że zgłoszony do rejestracji kształt jest nietypowy dla szminki i różni się istotnie od konkurencyjnych kształtów. Niecodzienne wrażenie wywoływane przez kształt szminki Guerlain jest wzmocnione przez fakt, że produkt posiadający ten kształt nie może być ustawiony pionowo. Mając to na uwadze Sąd uznał, że znak posiada charakter odróżniający. Nie ma zatem przeszkód, aby dokonać jego rejestracji.

Ustalenie czy znak wykazuje charakter odróżniający zawsze dokonywane jest w odniesieniu do właściwego kręgu odbiorców, który może znacząco różnić się w przypadku różnych branż. Wyrok Sądu w sprawie szminki Guerlain można uznać za zielone światło dla producentów kosmetyków, którzy chcieliby chronić znakiem towarowym charakterystyczny design swoich produktów lub ich opakowań. Należy jednak pamiętać, że każda sprawa jest inna i przed wystąpieniem o rejestrację znaku należy dokładnie przeanalizować jego indywidualne cechy i skrupulatnie zbadać zdolność rejestrową znaku.