Sąd UE potwierdził, że Izba Odwoławcza ma szerokie uprawnienia w zakresie dopuszczania  dowodów przedstawionych po raz pierwszy dopiero w toku toczącego się przed nią postępowania. Izba Odwoławcza musi jednak z urzędu uzasadniać spełnienie przesłanek uzasadniających dopuszczenie takich dowodów. Nie ma przy tym znaczenia czy strona przeciwna w toku postępowania zakwestionowała przedstawienie i dopuszczenie takich dowodów. Obowiązek uzasadnienia to element prawa do dobrej administracji, ustanowionego w Karcie Praw Podstawowych. 

Wyrok Sądu UE z 30 listopada 2022 r. w sprawie ADS L. Kowalik, B. Włodarczyk v EUIPO – ESSAtech (Accessoire pour télécommande sans fil), T‑611/21

Stan faktyczny

7 grudnia 2017 r. polski podmiot ADS L. Kowalik, B. Włodarczyk s.c. zgłosił do rejestracji wspólnotowy wzór mający zastosowanie do pilotów zdalnego sterowania:

20 maja 2019 r. czeska spółka ESSAtech złożyła do EUIPO wniosła o jego unieważnienie  na podstawie art. 25 ust. 1 lit. b) w związku z art. 8 ust. 1 i 2 rozporządzenia nr 6/2002 („Rozporządzenie”).

6 kwietnia 2020 r. Wydział Unieważnień EUIPO oddalił wniosek.

ESSAtech złożyła odwołanie od decyzji do Izby Odwoławczej EUIPO. W ramach odwołania spółka złożyła pismo zawierające nowe dowody i argumentację w sprawie. Izba Odwoławcza uwzględniła wniosek, uchylając decyzję Wydziału Unieważnień i uznając jednocześnie sporny wzór za nieważny. Stwierdziła, że cechy postaci rozpatrywanego produktu są podyktowane wyłącznie jego funkcją techniczną, w związku z czym prawo do spornego wzoru należy unieważnić.

Skarga do Sądu UE

Spółka ADS L. Kowalik, B. Włodarczyk s.c. złożyła do Sądu UE skargę domagając się stwierdzenia nieważności decyzji Izby Odwoławczej. Zarzuciła naruszenie:

• 8 ust. 1 w zw. z art. 25 ust. 1 lit. b) Rozporządzenia, a także naruszenia art. 41 ust. 2 lit. c) w związku z art. 41 ust. 1 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej („Karta”).
• 63 ust. 1 w zw. z art. 63 ust. 2 Rozporządzenia, a także naruszenia art. 41 ust. 2 lit. c) Karty w związku z jej art. 41 ust. 1.

W uzasadnieniu zarzutu nr 2) Skarżąca zarzuciła, że Izba Odwoławcza nieprawidłowo potraktowała dowody i argumenty przedstawione przez wnoszącą o unieważnienie po raz pierwszy w postępowaniu przed Izbą Odwoławczą.

Rozstrzygnięcie Sądu UE

Sąd uwzględnił skargę stwierdzając nieważność decyzji Izby Odwoławczej EUIPO.

Sąd wskazał, że na podstawie art. 63 ust. 1 Rozporządzenia w przypadku postępowania dotyczącego unieważnienia badanie stanu faktycznego przez EUIPO jest ograniczone do okoliczności faktycznych, dowodów i argumentów przedstawionych przez strony. Z brzmienia art. 63 ust. 2 Rozporządzenia wynika, że EUIPO może nie wziąć pod uwagę stanu faktycznego lub dowodów, których zainteresowane strony nie przedstawiły w odpowiednim terminie. Sąd stwierdził, że wbrew twierdzeniom EUIPO Izba Odwoławcza nie była zwolniona od uzasadnienia dopuszczenia nowych dowodów wyłącznie dlatego, że dopuszczalność nie została zakwestionowana przez skarżącą w trakcie postępowania. Izba Odwoławcza powinna zbadać kwestię dopuszczalności stanu faktycznego lub dowodów z urzędu i uzasadnić swoje stanowisko.

Według Sądu uznanie argumentacji EUIPO, zgodnie z którą uzasadnienie decyzji byłoby uzależnione od tego czy dopuszczenie dowodów zostało zakwestionowane przez stronę w toku postępowania przyznałoby do dyspozycji stron postępowania badanie zgodności z zasadami dopuszczenia dowodów. Izba Odwoławcza może dopuścić stan faktyczny lub dowody przedstawione jej po raz pierwszy. Jest to jednak zależne od określonych przesłanek, wynikających z art. 27 ust. 4 rozporządzenia delegowanego 2018/625. Jest to możliwe po pierwsze gdy mogą mieć one znaczenie dla wyniku sprawy, a po drugie nie zostały wcześniej przedstawione z istotnych przyczyn.

Sąd przyznał, że na podstawie art. 63 ust. 2 Rozporządzenia Izbie Odwoławczej przyznane są szerokie uprawnienia dyskrecjonalne w ramach podejmowania decyzji o wzięciu pod uwagę dowodów, które w postępowaniu po raz pierwszy zostały przedstawione właśnie przed nią. Izba Odwoławcza jest jednak zobowiązana skorzystać z uprawnień dyskrecjonalnych zgodnie z administracyjnym obowiązkiem uzasadniania decyzji. Sąd zaznacza, że decyzja Izby Odwoławczej powinna spełnić wymóg obowiązku uzasadnienia,  mający swoje źródło m.in. w art. 41 Karty praw podstawowych, z którego wynika prawo do dobrej administracji, oraz art. 63 Rozporządzenia. Z orzeczenia wynika również, że decyzja EUIPO powinna być samowystarczalna. Uzasadnienie ma zawierać się w jej treści, a nie wynikać z wyjaśnień udzielonych w późniejszym okresie. Wyjątkiem może być istnienie szczególnych okoliczności, nadających sprawie pilnego charakteru u umożliwiających uzupełnienie uzasadnienia w późniejszych wyjaśnieniach, które nie wystąpiły jednak w przedmiotowej sprawie.

Komentarz

Uzasadnienie jest istotnym elementem decyzji administracyjnej. To dzięki jego treści zainteresowani mają możliwość zapoznania się z przyczynami, dla których została wydana decyzja. Na jego podstawie Sąd UE może również przeprowadzić kontrolę zgodności decyzji z prawem. Z orzecznictwa wynika, że uzasadnienie może być dorozumiane jeżeli poznanie przyczyn i kontrola wciąż są możliwe, co jednak nie miało miejsca w omawianym postępowaniu. Tym samym Sąd UE podkreśla wagę przestrzegania przez EUIPO obowiązków proceduralnych.