Wyrokiem z dnia 27 kwietnia 2023 r. (sygn. C‑628/21), TSUE, odpowiadając na pytanie polskiego sądu do spraw własności intelektualnej (Sądu Okręgowego w Warszawie), wypowiedział się na temat roszczenia informacyjnego, o którym mowa w art. 8 ust. 1 Dyrektywy Enforcement (dyrektywa 2004/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej)
i art. 479[112] i n. Kodeksu postępowania cywilnego.

Warto przypomnieć, że roszczenie informacyjne ma na celu ułatwienie uprawnionym z tytułu praw własności intelektualnej uzyskać od naruszycieli informacje potrzebne do sformułowania roszczeń, w szczególności roszczenia odszkodowawczego. Od 1 lipca 2020 roku Kodeks postępowania cywilnego zawiera implementację art. 8 ust. 1 Dyrektywy Enforcement jednolitą dla wszelkich praw własności intelektualnej. Wcześniej przepisy Dyrektywy były implementowane w Polsce odrębnie w zakresie praw własności przemysłowej i praw autorskich.

Omawiana sprawa dotyczyła sporu pomiędzy autorką prostych obrazków (zawierających prosty tekst i grafikę, jak na przykład „Mój dom moje zasady”, „Nie ma ludzi idealnych a jednak jestem”) a Castoramą sp. z o.o. Autorka zarzuciła Spółce, że ta, wprowadzając do obrotu reprodukcje grafik, narusza przysługujące jej prawa autorskie do tych utworów. Zażądała od Castoramy udostępnienia informacji odnośnie sieci dystrybucji i ilości otrzymanych oraz zamówionych towarów, kompletnej listy dostawców, daty wprowadzenia towarów do sprzedaży w sklepach stacjonarnych i w sklepie internetowym Castoramy Polska oraz ilości i kwoty uzyskanej ze sprzedaży wspomnianych towarów, z rozbiciem na sprzedaż stacjonarną oraz przez Internet.

Castorama kwestionowała uprawnienie autorki do żądania udzielenia jej tych informacji. Spółka twierdziła, że sporne reprodukcje obrazów nie stanowią utworu w rozumieniu prawa autorskiego, oraz że autorka nie udowodniła, aby faktycznie przysługiwały jej prawa autorskie do tych obrazów.

Polski sąd rozpoznający sprawę zwrócił się do TSUE z pytaniem prejudycjalnym. Wątpliwości sądu dotyczyły tego, czy w sprawie o roszczenie informacyjne przywoływane przez uprawnionego okoliczności należy udowodnić, czy tylko uprawdopodobnić. Różnica jest o tyle istotna, że uprawdopodobnienie jest znacznie prostsze niż udowodnienie zasadności roszczenia.

Trybunał orzekł, że w przypadku roszczenia informacyjnego wnioskodawca musi przedstawić wszelkie racjonalnie dostępne dowody umożliwiające sądowi rozpatrującemu to żądanie uzyskanie z wystarczającą pewnością przekonania, iż wnioskodawcy przysługuje owo prawo, poprzez przedłożenie odpowiednich dowodów w świetle charakteru wspomnianego prawa i ewentualnych mających zastosowanie szczególnych formalności. Jest jednak wystarczające uprawdopodobnienie a nie udowodnienie przysługiwania określonych praw własności intelektualnej. Konieczne jest zatem przedstawienie sądowi dowodów, jednak oceniane one będą w świetle obowiązku uprawdopodobnienia a nie udowodnienia roszczenia.

Trybunał stwierdził również, że do sądu krajowego należy ocena, czy uprawniony przedstawił wystarczające dowody do wykazania, czy przysługuje mu dane prawo własności intelektualnej.  Do sądu krajowego będzie należało również dokonanie oceny zasadności i proporcjonalności złożonego do niego wniosku o udzielenie informacji oraz sprawdzenie, czy wnioskodawca nie nadużywa tego mechanizmu.

Komentarz:

Wyrok TSUE należy uznać za właściwy. Przyjęcie, że w przypadku roszczenia informacyjnego niezbędne jest udowodnienie określonych okoliczności,
w szczególności wykazanie, że dobro, które ma być chronione, stanowi utwór rażąco ograniczałoby możliwość osiągnięcia celu, któremu ma ono służyć, tj. umożliwienie uprawnionemu sformułowanie powództwa.

Rozstrzygnięcie TSUE potwierdza wcześniejsze poglądy polskiej doktryny. Przyjmuje się, że przy korzystaniu z prawa do informacji uprawniony powinien jedynie uprawdopodobnić, a nie udowodnić określone okoliczności, tak jak przewidziane to jest dla wniosku o udzielenia zabezpieczenia roszczeń.

Źródło: https://dekochatka.pl/sklep/plakat-z-napisem-nie-ma-ludzi-idealnych-a-jednak-ja-jestem/; https://dekochatka.pl/sklep/obraz-moj-dom-moje-zasady/

Niestety nie wiemy, jakie dokładnie obrazki stanowiły przedmiot sporu. Plakaty z tej serii są jednak popularne i powszechnie znane, a poniżej prezentujemy przykładowe obrazki dostępne w Internecie.