Ramy prawne

Zgodnie z polską ustawą Prawo własności przemysłowej zła wiara stanowi bezwzględną podstawę unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy (art. 164) (tak samo jak  w prawie UE). Dodatkowo stanowi również bezwzględną przeszkodę rejestracji znaku towarowego (art. 129(1)).

Procedura

Zaistnienie przesłanki złej wiary powinno być badane ex officio przez Urząd Patentowy RP na każdym etapie postępowania zgłoszeniowego. Zarzut złej wiary może być również podniesiony  przez dowolną osobę trzecią w tzw. uwagach lub sprzeciwie. Osoba taka nie staje się stroną postępowania. Może nią być, gdy złoży wniosek o unieważnienie znaku towarowego po udzieleniu mu ochrony.

Definicja legalna

Pojęcie złej wiary w polskim prawie znaków towarowych nie posiada definicji legalnej, tak jak w przepisach unijnych. Urząd Patentowy RP i sądy administracyjne zgodnie z orzecznictwem unijnym  uznają złą wiarę za autonomiczne pojęcie prawa Unii, które powinno być interpretowane w jednolity sposób na terenie UE.

Prawo własności przemysłowej a polski Kodeks cywilny

Czasem jednak pojęcie złej wiary na gruncie polskiego prawa znaków towarowych jest błędnie rozumiane w sposób tożsamy z pojęciem złej wiary przyjętym na gruncie kodeksu cywilnego.

Cywilistyczna koncepcja dobrej i złej wiary ogranicza się do badania stanu psychicznego działającego podmiotu uwzględniają jedynie aspekt wiedzy (podejście subiektywne) polegający na istnieniu lub braku mniemania lub wiedzy o prawie czy stosunku prawnym. Na gruncie prawa znaków towarowych istnienie złej wiary powinno być oceniane zgodnie z orzecznictwem unijnym zarówno w aspekcie subiektywnym (badanie stanu wiedzy i zamiaru) jak również w aspekcie obiektywnym (badanie ogólnych standardów uczciwości w stosunkach danego rodzaju). Zła wiara na gruncie prawa znaków towarowych powinna być rozumiana jako szeroko pojęta nieuczciwość działania zgłaszającego znak, której oceny należy dokonywać w konkretnym stanie faktycznym sprawy. Zła wiara w zgłoszeniu znaku towarowego może przybierać różne postacie, nie tylko dotychczas opisane w orzecznictwie i doktrynie. Stanowisko to jest ugruntowane w polskim prawie znaków towarowych.

Moment wystąpienia złej wiary

Ocena wystąpienia złej wiary przy dokonywaniu zgłoszenia znaku do ochrony dokonywana jest na dzień zgłoszenia. Jednak podczas badania stanu faktycznego w sprawie możliwe jest objęcie okoliczności, które miały miejsce już po zgłoszeniu znaku towarowego do ochrony, o ile służą one ustaleniu okoliczności towarzyszących zgłoszeniu i będą wskazywały na zamiar zgłaszającego znak towarowy. Uwzględnić należy również chronologię zdarzeń.

Udowodnienie złej wiary

Często błędnie się przyjmuje, że tak jak na gruncie polskiego Kodeksu cywilnego, istnienie złej wary musi udowodnić podmiot podnoszący zarzut złej wiary, a zgłaszający znak lub uprawniony mogą zachować się biernie, gdyż chroni go domniemanie dobrej wiary. Orzecznictwo TSUE nakazuje bowiem przy ocenie istnienia ewentualnej złej wiary zbadanie zamiarów zgłaszającego znak towarowy uwzględniając wszystkie istotne czynniki – nie można poprzestać na przyjęciu domniemania jego dobrej wiary. Zachowanie zgłaszającego w złej wierze poddaje się zatem ocenie, a nie dowodzeniu, czy też ustaleniu jako pewnego faktu. Z tego względu przyjmuje się, że wystarczające jest istnienie spójnych poszlak wskazujących na nieuczciwy zamiar w zgłoszeniu znaku towarowego. Złą wiarę ocenia się całościowo w okolicznościach konkretnej sprawy, a sąd krajowy zobowiązany jest uwzględniać wszelkie istotne czynniki właściwe w danym przypadku i istniejące w chwili dokonywania zgłoszenia.

Sprawy o zgłoszenie znaku towarowe w złej wierze są w Polsce częste a Urząd Patentowy RP oraz sądy administracyjne są coraz bardziej doświadczone w ocenie tego typu stanów faktycznych, Niemniej jednak wynik sprawy w dużej mierze zależy od podejścia konkretnego składu orzekającego.