Co mówi Sąd Najwyższy o postępowaniu pojednawczym
W aktualnościach ZG Legal kilkakrotnie pisaliśmy o zawezwaniu do próby ugodowej jako skutecznym sposobie rozwiązywania sporów z zakresu własności intelektualnej (Link do artykułu). W sprawach gospodarczych dochodzi jednak do nadużywania instytucji i korzystania z niej wyłącznie w celu przerwania biegu przedawnienia. W związku z tym w ostatnim czasie wydane zostały orzeczenia mające na celu ograniczenie takich nadużyć.
Podstawowym założeniem postępowania pojednawczego jest doprowadzenie do zawarcia ugody, a nie do przerwania biegu przedawnienia. W każdym jednak przypadku niezależnie od tego, czy jest to pierwsze zawezwanie czy kolejne, sąd jest zobowiązany do badania, czy zachodzą przesłanki określone w art. 123 § 1 pkt 1 k.c., tj. czy ma do czynienia z czynnością przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Sąd musi także dokonać analizy, czy zawezwanie do próby ugodowej może potencjalnie doprowadzić do realizacji roszczenia i jaki jest jej rzeczywisty cel (wyrok SN z 4 kwietnia 2019 r., sygn. akt III CSK 103/17). Takiej oceny dokonuje sąd w postępowaniu pojednawczym, prowadzonym na skutek wniosku o zawezwanie do próby ugodowej (wyrok SN z 27 lipca 2018 r., sygn. akt V CSK 384/17).
Zawezwanie do próby ugodowej musi odpowiadać podmiotowo i przedmiotowo żądaniu zgłoszonemu w pozwie (tj. jednoznaczne oznaczenie wierzytelności i dłużnika). To właśnie z żądaniem art. 123 k.c. łączy przerwę biegu przedawnienia. W związku z tym do zawezwania należy załączyć odpowiednie dokumenty, np. faktury VAT, jeżeli wynikają z nich płatności sporne. Należy podkreślić, że zwięzłe oznaczenie sprawy nie zwalnia wnioskodawcy ze ścisłego sprecyzowania żądania (wyrok SN z 15 listopada 2019 r., sygn. akt V CSK 348/18). Bez niego zawezwanie nie spowoduje przerwy biegu przedawnienia.
W judykaturze nie budzi wątpliwości, że zawezwanie do próby ugodowej, jeżeli spełnia zawarte powyżej wymagania, przerywa bieg przedawnienia, niezależnie od tego, czy ugoda została zawarta, czy też do niej nie doszło. Wynika to z art. 123 § 1 pkt 1 k.c., gdyż zawezwanie do próby ugodowej jest czynnością przedsięwziętą przed sądem bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia (wyrok SN z 15 listopada 2019 r., sygn. akt V CSK 348/18).
Do przerwania biegu przedawnienia nie dochodzi, gdy wniosek o zawezwanie do próby ugodowej został zwrócony, np. na skutek nieuzupełnienia braków formalnych, lub odrzucony, np. z powodu braku jurysdykcji krajowej, ewentualnie nastąpiło umorzenie postępowania pojednawczego, np. wskutek cofnięcia zawezwania, art. 355 § 1 w związku z art. 13 § 2 k.p.c. (wyrok SN z 27 lipca 2018 r., sygn. akt V CSK 384/17, uchwała SN z 28 marca 2014 r., sygn. akt III CZP 3/14).
W związku z problemami przedstawionymi powyżej, Minister Sprawiedliwości 2 października 2020 roku zaproponował zmiany w Kodeksie cywilnym, m.in. dodające do art. 123 § 1 k.c. ust. 3 i 4, będące zastrzeżeniem do ust. 1. Wymienione przepisy stanowią, że skutek przerwania biegu przedawnienia będą wywierać wyłącznie pierwsze wszczęcie mediacji lub zawezwanie do próby ugodowej.
Link do projektu: https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12338855.
Co wynika z powyższego dla właścicieli praw własności intelektualnej? Decydując się na złożenie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej, koniecznie jest jego właściwe sporządzenie uwzględniające najnowsze orzecznictwo Sądu Najwyższego, a w przyszłości zmian w Kodeksie cywilnym, o ile zostaną przyjęte.

Zobacz też:
Fundusz dla MŚP „Ideas Powered for Business” powraca w 2025 roku!
Świetna wiadomość dla małych i średnich przedsiębiorstw mających siedzibę w Unii Europejskiej! Program Funduszu MŚP „Ideas Powered for Business” powraca w 2025 roku, oferując wsparcie finansowe na ochronę praw własności intelektualnej. Na ten cel przekazano w tym roku...
Cieszymy się z sukcesów w sprawach naszych Klientów!
Grudzień to czas refleksji i podsumowań, ale także intensywnych działań zmierzających do zakończenia otwartych spraw. Z dumą dzielimy się sukcesami w dwóch skomplikowanych postępowaniach, w których nasi Klienci osiągnęli satysfakcjonujące porozumienia w ramach...
Wyrok ws. podobieństwa znaków towarowych
W wyroku z 27 listopada 2024 r. w sprawie T‑509/23, Sąd badał podobieństwo pomiędzy graficznym znakiem towarowym przedstawiającym dużą literę „V”, a graficznym znakiem towarowym Giorgio Armani przedstawiającym stylizowanego orła z rozłożonymi skrzydłami. 29 grudnia...