Czy model pozując do zdjęcia współtworzy je, czy tylko użycza swojego wizerunku?
Praca modela polega, m.in. na braniu udziału w pokazach mody, sesjach zdjęciowych, reklamach itd., a rezultaty takich prac są powszechnym elementem otaczającej nas rzeczywistości. Od strony prawnej pojawia się pytanie, jakie prawa to zdjęcia posiada model. Czy jest on jego współtwórcą, czy tylko dysponuje swoim wizerunkiem, który na nim widnieje? Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi, gdyż zależy ona od wkładu modelu w ostateczny rezultat pracy, jakim jest zdjęcie.
Sesja zdjęciowa opiera się na współpracy fotografa z pozującym modelem. Pozowanie do zdjęć to działanie modela, które może być twórcze, kiedy sam model decyduje o tym, jaką pozę przybierze, jakie emocje wydobędzie itp. Może sam również wybrać ubranie, rekwizyty, itp. W takim przypadku praca fotografa może się ograniczyć niemalże do naciskania guzika na aparacie. Fotograf będzie jedynie biernie podążał za modelem, którego w tym przypadku można uznać za twórcę zdjęcia.
Sytuacja przeciwna jest wtedy, kiedy model pozuje do zdjęcia według wskazań fotografa lub producenta sesji. Wtedy to fotograf jest twórcą. Jednakże oprócz tych dwóch przeciwnych do siebie sytuacji na planie zdjęciowym może nawiązać się współpraca fotografa z modelem. Mogą oni wspólnie podejmować decyzje i oboje być współtwórcami zdjęcia.
Wspólne majątkowe prawo autorskie współtwórców powstaje w momencie stworzenia zdjęcia i przynależy wszystkim współtwórcom w częściach wynikających z ich wkładu. Model jako współtwórca może decydować o swoich prawa autorskich majątkowych indywidualnie, m.in. co do sposobu użycia zdjęcia czy jego sprzedaży. Jako współtwórca podejmuje te decyzje wraz fotografem, który jest drugim współtwórcą dzieła.
Aby uniknąć wątpliwości i ryzyk prawnych najlepiej jest wszystkie kwestie precyzyjnie regulować w umowie. Prawa autorskie do zdjęcia najczęściej nabywa fotograf lub producent sesji. Może później nimi dysponować, udzielając licencji lub przenosząc na inny podmiot. Umowy powinny zatem zawierać postanowienia dotyczące autorskich praw majątkowych, korzystania z wizerunku modela, jak również autorskich praw osobistych. Brak stosownych uregulowań w umowie może doprowadzić do sytuacji spornych, a w skrajnych przypadkach nawet uniemożliwić wykorzystanie zdjęcia lub filmu.
![](https://zglegal.pl/wp-content/uploads/2019/03/news-icon.jpg)
Zobacz też:
LETNIE SPOTKANIA IP W OGRODZIE DLA STUDENTÓW PRAWA
Odkryj pasjonujący świat praw własności intelektualnej z kancelarią Żuraw i Wspólnicy sp. k.! Czy interesujesz się prawem własności intelektualnej? Ciekawią Cię znaki towarowe i zasady ich ochrony? Masz ochotę poznać fascynujące przypadki naruszeń renomowanych...
TSUE potwierdził, że sama wiedza o wcześniejszym znaku towarowym nie będzie wystarczającą podstawą stwierdzenia złej wiary
Wyrokiem z 15 maja 2024 r. w sprawie T-181/23, TSUE oddalił skargę na decyzję Izby Odwoławczej EUIPO i tym samym po raz kolejny potwierdził, że sama wiedza zgłaszającego o wcześniejszym znaku towarowym podmiotu trzeciego nie będzie wystarczająca do stwierdzenia, że...
Wyrok czeskiego sądu w sprawie dzieła wygenerowanego przez sztuczną inteligencję
Sztuczna inteligencja coraz lepiej radzi sobie w sektorze muzyki, literatury, a także de facto w większości dziedzin wymagających do tej pory zastrzeżonego do tej pory wyłącznie dla człowieka twórczego podejścia do dowolnego zadania, czy zagadnienia. Kwestią czasu...